اکبر دبستانی رفسنجانی
معماری
موضوع پژوهش: فرانقد معماری: تاملی در بنيان‌های نظری، رويكردها و الگوهای آموزش نقد معماری

اساتید راهنما: دکتر سعید حقیر - دکتر سعید خاقانی
ایمیل: a.dabestani@ut.ac.ir

خلاصۀ پژوهش

«نقد» از ویژگی‌های مهم جوامع بشری است که نه تنها موجب تمایز انسان از غیرانسان بلکه از عوامل تفاوت میان جوامع است. تصور جامعه‌ انسانی پویا و با دغدغه رشد و شکوفایی در حوزه‌های گوناگون مانند معماری بدون نقد دشوار است. امروزه «نقد» با توجه به جایگاه تفکرات و اندیشه انسانی در آن می‌تواند کارکردهای متنوعی از جمله توصیف، داوری، تفسیر، تحلیل، ارزیابی و خوانش آثار را در پی بررسی یا مطالعه یک اثر فکری یا پدیده اجتماعی که محصولش اثر هنری است، دنبال می‌کند که متفاوت است از نقد کلاسیکی که صرفا به مقایسه دوتایی و عناصر کارکردی می‌پرداخته است. در نظام آموزش آکادمیک معماری، «نقد» به عنوان یکی از اصلی‌ترین «ابزارها» و یکی از مهم‌ترین «اهداف» آموزش معماری، همواره مورد توجه بوده و در برخی موقعیت‌ها تلاش کرده است تا جایگاه خود را به عنوان «موضوع» آموزش در معماری نیز تثبیت کند. مطالعه، بررسی و فرانقد آموزشی (نقدِ آموزش نقد معماری) می‌تواند بستر مناسبی را برای تفکر و بازنگری در الگوها و شیوه‌های آموزش نقد معماری به عنوان «هدف» و یا «ابزار» آموزشی فراهم آورد. این پژوهش در معنای فرانقد با بررسی نظریه‌های شکل‌گرفته متاثر از تغییر نگاه به جایگاه و کارکرد «نقد» در معماری، از «قضاوت» تا «خوانش» معماری و گاه مهارتی در خدمت فرآیند طراحی و دسته‌بندی اصول، رویکردها و روش‌های نقد معماری، به دنبال ارتقای نقش «نقد» در آموزش معماری از طریق تاملی در بنیان‌ها و مبانی نظری «آموزش نقد معماری» به نیت تبیین «الگوهای آموزش نقد» است.