عنوان خبر

گزارش نشست اول:

نخستین نشست از دهمین سلسله نشست های قطب علمی فناوری معماری دانشگاه تهران-معماری معاصر در تاریخ 18 آبان ماه سال 1394 در سالن نگارخانه پردیس هنرهای زیبا با موضوع "بازخوانی معماری ایران پس از انقلاب در بازه زمانی 70 تا 75" و با حضور آقایان ایرج اعتصام، پیروز حناچی وحمیدضا ناصرنصیر برگزار گردید.

در شروع نشست فیلمی از معماری تهران در گذر دوران و صحبت هایی از صاحب نظران پیرامون معماری معاصر ایران پخش شد و پس از آن احسان مسعود مدیر برگزاری نشست، خلا نقد و گفتمان تحلیلی پیرامون معماری پس از انقلاب را عامل انتخاب موضوع سلسله دانست و ویژگی‌های نقد زمینه ای را بعنوان رویکرد غالب نشست‌ها توصیف کرد.  دکتر ایرج اعتصام روند ایجاد دوره های دکتری معماری و شهرسازی در دانشگاه  تهران و دانشگاه های دیگر از سال 68 تا 70 و همچنین تبعات تشکیل این دوره را بیان کرد و عدم تناسب تعداد دانشجو و استاد ذی صلاح را مشکل اساسی دانشکده‌های معماری برشمرد. در ادامه، با بحث در مورد ارتباطات سریع جهانی به  ویژگی منفی گیرنده بودن اشاره کرد و امید داشت که روزی بتوانیم معماری خودمان را بشناسیم و تعریف کنیم.

دکتر پیروز حناچی ابتدا به شرایط ایران قبل از جنگ اشاره ای کرد که  در این شرایط دستگاه هایی مانند وزارت مسکن و شهرسازی که وظیفه اقدامات زیربنایی را داشتند، همه درگیر مساله جنگ بودند و نمی توان انتظار داشت  که در کشور اقدامات سازنده گسترده ای اتفاق بیفتد. وی خاطرنشان کرد که پس از جنگ، بازسازی نسل جدید مشاورین، از اتفاقات عمده ای بود که در این دوران صورت گرفت و بازسازی شهرهای جنگ زده ماند هویزه ،خرمشهر و آبادان یکی از اصلی ترین فعالیت هایی بود که باید دنبال می شد چرا که کشور تا قبل از این دوره تجربه این حجم از تخریب را نداشت. در ادامه ایشان متوقف شدن صادرات نفت و تاثیر آن در اقتصاد کشور و فراهم نبودن  شرایط سرمایه گذاری زیر بنایی قبل از جنگ و همچنین بازسازی صنعت نفت و عادی شدن این چرخه را یادآور شدند. در پایان نیز به موضوعات توسعه دانشگاه‌های کشور در این دوره، تجربه رشد 5/3 درصدی جمعیت، خالی شدن مرکز تاریخی شهرهایی مثل کرمان،کاشان و سمنان، بحث انتقال پایتخت کشور، مسابقات معماری فرهنگستان علوم و کتابخانه ملی، حرم حضرت معصومه، اوج گسترش دانشگاه آزاد اشاره و نشست هایی چنین را فرصت مغتنمی دانست برای بهره از تجربیاتمان برای توسعه عالی کشور.

حمیدرضا ناصر نصیر ابتدا بیان کرد که وقوع انقلاب و جنگ، شرایطی را به وجود می آورد که عدم انضباط اجتماعی، مسائل اقتصادی، مسائل سیاسی، تمرکز و برنامه ریزی های دیگر، موقعیت معماری را شدیدا تحت تاثیر قرار می دهد. سپس ایشان به جریانات و رویداد ها و پروژه هایی  که دربازه های زمانی 57 تا 68 و 68 تا 76 اتفاق افتاد اشاره نمود که از مهم ترین آنان در بازه ی 57 تا 67 می توان به پروژه های حرم امام رضا، غرفه ایران در اکسپو سئول(فرهاد احمدی) و پروژه های مسکونی مانند مرمت خانه دربند (کامران صفامنش) و دانشگاه بین المللی امام خمینی (ایرج کلانتری) و در بازه ی زمانی 68 تا 76 به پروژه های مرکز فرهنگی کرمان (فرهاد احمدی)، پروژه برج آرمیتا (بهروز احمدی) ،کتابخانه ملی و مسابقات سینما آزادی، موزه ملی آب، بانک صادرات، موزه قرآن و ... اشاره کرد. در پایان، بحث خود را با پروژه هایی که در شهرستان ها اجرا شده و مهم ترین آنان شهرک توحید کنگان، کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان و  پروژه بلوار چمران شیراز(مهرداد ایروانیان) به پایان رساندند.

در بخش پایان نشست، موضوع پیگیری نشدن جریان مترقی دهه قبل از انقلاب را پس از آن مطرح شد که دکتر حناچی ضمن تایید این مورد شرایط اقتصادی و علاقه شخص ملکه به معماری را موثر در شکل گیری جریان میراث معماری مدرن ایران برشمرد و بستر بیرون از معماری (شرایط اجتماعی-اقتصادی-سیاسی) بعد از انقلاب را از عوامل بازدارنده پی شدن این جریان دانست. دکتر ایرج اعتصام شیوه نادرست آموزش معماری را خیلی تاثیر گذار تلقی کرد و مهندس ناصرنصیر اشاره ای داشت به اینکه ما در همان دوره هم تحت تاثیر غرب در معماری مان، فرهنگ تاریخی و بومی کشور را سهیم کرده ایم. در پایان در پی مطرح شدن موضوع تخریب های بعد از انقلاب، دکتر حناچی ضمن نادرست دانستن حرکاتی چنین تحت تاثیر هیجانات انقلابی، در مجموع حجم تخریب‌های بعد از انقلاب ایران را در مقایسه با موارد مشابه در کشورهای دیگر کم دانست.